Kolekcja średniowiecznej metaloplastyki, która została przemycona z Ukrainy, została przejęta przez brytyjski rząd. Obecnie jest ona eksponowana w British Museum, a docelowo zostanie wysłana do Narodowego Muzeum Historii Ukrainy w Kijowie.
Incydent na Brytyjskiej granicy
Kolekcja została wysłana z Kijowa do Wielkiej Brytanii w 2021 roku z zamiarem sprzedaży jej w internecie. Jednakże, pakiet 86 obiektów został zajęty podczas przewozu przez Brytyjskie Służby Graniczne w lipcu 2021 roku, a teraz został wspólnie zidentyfikowany przez kuratorów z British Museum i Muzeum Narodowego w Kijowie.
Wywiezione z Ukrainy skarby
Wśród 86 przedmiotów ze stopów metali, są zawieszki krzyżowe, które pochodzą z około XI-XIV wieku i są związane z greckim prawosławiem. W Muzeum Narodowym Ukrainy znajdują się podobne krzyże z okręgu kijowskiego, uważane za lokalne kopie bizantyjskich prototypów. Zawieszki w kształcie dysku są również rozpowszechnione w Europie Wschodniej, są podobnej daty i pokazują wpływ chrześcijaństwa na miejscową ludność. Pozostałe przedmioty to obrączki, niektóre również wczesnośredniowieczne, ale większość jest późniejsza.
Wykrywanie metali jest nielegalne na Ukrainie
Wykrywanie metali przez osoby prywatne jest nielegalne w większości krajów świata, w tym na Ukrainie, a niekontrolowane poszukiwanie skarbów na stanowiskach archeologicznych wszystkich okresów powoduje ogromne szkody i utratę informacji historycznych. Niektóre egzemplarze pochodzą prawdopodobnie ze składowisk lub grobów. Wiele z tych przedmiotów jest sprzedawanych z mylącymi proweniencjami, aby spróbować ukryć kraj pochodzenia, a wiele przedmiotów opisanych jako „Wiking” w rzeczywistości pochodzi z wczesnośredniowiecznych stanowisk na Ukrainie.
„W ostatnich latach szereg przedmiotów pozyskanych przez nielegalnych detektorystów metali na Ukrainie zostało sprzedanych prywatnym kolekcjonerom w Rosji, Niemczech i Wielkiej Brytanii” – mówi dr Fedir Androszczuk, dyrektor generalny Narodowego Muzeum Historii Ukrainy. „Niektóre z tych artefaktów są unikalne, jak na przykład terminal łopatkowy statku z epoki wikingów znaleziony na Ukrainie w 2015 roku i sprzedany w Anglii w 2016 roku z fałszywą proweniencją. Mamy do czynienia z gigantyczną transnarodową grabieżą ukraińskiego dziedzictwa, którą trzeba powstrzymać wspólnymi siłami. Dziś te środki zapobiegawcze są wzmocnione dzięki wkładowi władz brytyjskich i British Museum.”
Powrót skarbów do domu, na Ukrainie
Dzieła te zostaną przesłane do Narodowego Muzeum Historii Ukrainy w Kijowie. Do tego czasu metaloplastyka będzie wystawiona w pokoju 53 w British Museum, aby podkreślić tę ważną pracę i współpracę między Wielką Brytanią a Ukrainą. Choć nie wiemy, jak wpłynie na to wojna na terenie Ukrainy.
„Kultura jest krucha, a jednocześnie cenna” – zauważa dr Hartwig Fischer, dyrektor The British Museum. „Skala ludzkich przesiedleń i zniszczeń na Ukrainie jest głęboko niepokojąca. Ochrona i neutralność kultury podczas konfliktu jest kluczowa dla przyszłej odbudowy społeczeństwa. Przekazujemy nasze najgłębsze wyrazy współczucia naszym kolegom z muzeów oraz wszystkim ofiarom tego konfliktu, uwięzionym lub przesiedlonym, na terenie Ukrainy i poza nią. Współpracujemy z innymi organizacjami, aby zapewnić pomoc i wsparcie dla muzeów na Ukrainie, a w sali nr 2 można znaleźć drugą ekspozycję celebrującą ukraińskie dziedzictwo kulturowe.”